Circulair organiseren moet de norm worden

Revolution manager Xander Kotvis is verantwoordelijk voor de duurzaamheidsstrategie van DGTL, het duurzaamste festival ter wereld. DGTL wordt elk jaar in het Paasweekend georganiseerd op de NDSM-werf in Amsterdam en trekt per editie ca. 45.000 bezoekers. “We hebben het festival opgezet op een manier die fundamenteel anders is,” vertelt Xander.

DGTL is een elektronisch muziekfestival dat elk jaar in april plaatsvindt. Het is de opening van het Amsterdamse festivalseizoen, aldus Xander. Elke editie zijn er live optredens, DJ’s en innovatieve kunstprojecten, maar DGTL onderscheidt zich met name van andere festivals door de sterke duurzaamheidsvisie. Het laatste doel van de organisatie is om in 2020 volledig circulair en klimaatneutraal te zijn. Maar wat houdt dit in?

CO2-uitstoot verminderen

Geen afval of verspilling, alle materialen hergebruiken, maar ook de CO2-uitstoot zo veel mogelijk reduceren. Een volledig circulair festival richt zich daarbij niet alleen op alles wat er op de festivallocatie gebeurt, maar ook daarbuiten. Wat doen de leveranciers en hoe komen de bezoekers? “Op dit moment is onze belangrijkste bron van CO2-uitstoot het transport waarmee de bezoekers naar het festival komen,” vertelt Xander. Het festival heeft daarom een app ontwikkeld waarmee bezoekers – alsook de leveranciers en zelfs artiesten – hun eigen CO2-uitstoot kunnen berekenen als ze naar het festival komen.

“Op festivals zijn mensen echt in het moment. Ze hebben het gevoel dat ze zichzelf kunnen zijn en ze zijn niet bezig met andere dingen, zoals werk of school. Er heerst een eenheidsgevoel op een festival,” legt Xander uit. Deze sfeer zorgt er volgens Xander ook voor dat de boodschap van DGTL beklijft. Tegelijkertijd stelt hij dat de organisatie de missie van DGTL niet continu wil benadrukken en dat ze het festival niet willen bestempelen als ‘duurzaamheidsfestival’. DGTL is en blijft in de eerste plaats een muziekfestival. “Het hoeft niet van de daken te worden geschreeuwd,” zegt hij. “Duurzaam of circulair is niet de reden dat bezoekers hun kaartje kopen voor het festival.” Hij voegt daar gelijk aan toe: “Dit moet gewoon de norm worden.”

Visualiseer impact

Als het de norm moet worden, dan rijst de vraag: hoe kunnen andere festivals en evenementorganisatoren dezelfde richting op ontwikkelen als DGTL? Xander legt uit dat een goede duurzaamheidsstrategie begint met een nulmeting: “Zorg dat je weet wat er gebeurt op het festival, welke processen er in gang worden gezet en welke impact ze hebben. Je kunt geen doelen stellen zonder eerst te meten.”

Circulair worden betekent dus goed onderzoek doen: wat verbruik je, wat heb je niet meer nodig en hoe consumeren de bezoekers? De impact moet vervolgens visueel gemaakt worden. Voor DGTL is een uitgebreid overzicht gemaakt, maar het kan ook eenvoudiger, stelt Xander. Het belangrijkste is dat organisaties en eventmanagers inzicht krijgen in de onderdelen die de meeste impact hebben. Dat zijn namelijk de punten waar verandering moet worden ingezet. Soms kunnen relatief kleine veranderingen, zogenaamde leverage points, op de cruciale plekken echt verschil opleveren.

Er is steeds meer aandacht voor duurzaamheid bij evenementen, maar Xander merkt dat de denkwijze bij veel organisaties anders moet worden; er wordt nog te veel lineair in plaats van circulair gedacht. Maar wat is precies het verschil? Allereerst moet er niet alleen gekeken worden naar welke duurzame alternatieven er zijn, maar ook naar wat écht nodig is en wat niet. Visitekaartjes zijn een simpel voorbeeld. Die worden steeds vaker gedrukt op recyclebaar duur papier. Dat is weliswaar duurzamer, maar hebben we die kaartjes echt nodig als we altijd een smartphone bij ons hebben?

Investering

Zijn er nog meer lineaire gedachten waar we vanaf moeten, teneinde circulair evenementen te kunnen gaan organiseren? Het idee dat alles duurder wordt als er een overstap wordt gemaakt naar duurzaam en circulair, is er één. Volgens Xander hoeft dit namelijk niet altijd het geval te zijn. “Met een slim stroomplan win je bijvoorbeeld juist geld.” Daar voegt hij aan toe dat, als bepaalde facetten in de productie wel duurder worden, er wellicht slimme besparingen gedaan kunnen worden op andere vlakken.

Met de overstap naar circulair moet eigenlijk de hele bedrijfsvoering opnieuw onder de loep worden genomen. De extra kosten daarvan kunnen worden beschouwd als investering want “dit gaat zich terugbetalen”, is Xanders overtuiging. Daarbij merkt hij op dat de toekomstige kosten van klimaatverandering waarschijnlijk onmeetbaar groot zullen zijn; een omslag is dus noodzakelijk.

Tekst: Anika van de Wijngaard – De Eventmanager